Γράφει η Άβα Μπουλούμπαση

Το ‘δεν ξέρω’, ‘δεν είμαι βέβαιος’, ‘προτείνω’ κτλ. δεν δείχνει την αδυναμία ενός μελετητή, αλλά την ερευνητική του εντιμότητα. Βάλτερ Πούχνερ

     Σε σημείωμα της Επιτρ. Διαχείρισης της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Καστορείου τον Ιανουάριο του 2019 γράφαμε για την προσπάθειά μας, από το μακρινό 1985, να ξαναζωντανέψουμε την παλιά Μουτζουροδευτέρα του χωριού και την απεύθυνσή μας στους παλαιότερους για να ξαναβρούμε το νήμα με το -προσωρινά- παραμελημένο παρελθόν.

Περισσότερα …

 Γράφει η Άβα Μπουλούμπαση

“Ξενούτσικος ψυχομαχεί στου καραβιού την πλώρη,
δεν έχει μάνα να τον κλαίει, κύρη να τον λυπάται,
ούτ' αδελφό, ούτ' αδελφή, ούτε κανένα φίλο” (παραδοσιακό του Πόντου)

Περισσότερα …

Γράφει η Άβα Μπουλούμπαση

H Ιστορία χρειάζεται τον χρόνο και τον χώρο προκειμένου να γίνει αντιληπτή από τους ανθρώπους που ζουν μέσα σε αυτή και τη διαμορφώνουν (Koder). Η ιστορική θεώρηση βασίζεται κατά παράδοση στη χρονολογία ως δομικό στοιχείο, είναι ταυτισμένη με ημερομηνίες που την οριοθετούν και (θεωρείται ότι) την περιγράφουν.

Περισσότερα …

Γράφει η Θεοδ. Δαρειώτη-Πελεκάνου

Τα τοπωνύμια αποτελούν·«επιγραφάς γεγλυμμένας επί του εδάφους, πραγματικά ζώντα ιστορικά και γλωσσικά μνημεία…» 

Αντ. Μηλιαράκης

Πριν από κάθε προσέγγιση των μικροτοπωνυμίων είναι απαραίτητες κάποιες διευκρινίσεις:

Περισσότερα …

Γράφει η Θεοδ. Δαρειώτη-Πελεκάνου

«Χωριά παλιά από εκείνον τον καιρό, με ξύλα ανέργαστα, με δοκάρια καπνισμένα. Με παλιές σκοτεινές εκκλησίες. Ρημοκλήσια παντού κοντά στα κάστρα και στα βουνά, για του Χριστού την πίστη είναι θεμελιωμένα. Βουνά ολόκληρα πέτρες πελεκημένες και απελέκητες».
Ο Κόντογλου στα «Ταξείδια» γράφει: «Στις ελληνικές χώρες τα κάστρα είναι πιο θεωρητικά και πιο άγρια παρά εκείνα που βρίσκονται στη Φραγκιά, μ’ όλο πούναι τα περσότερα μικρά καστέλλια και πύργοι, επειδής οι τόποι σ’ εμάς είναι πετραδεροί και σπανοί, και τα χτίρια έχουνε χτιστεί σκέτα, δίχως πλουμιά». Κόντογλου Φ.

Περισσότερα …

 Γράφει η Θεοδ. Δαρειώτη-Πελεκάνου

«Απ’ το χθεσινό ρόδο μένει μόνο τ’ όνομά του, άδεια ονόματα κρατάμε»
Βερνάρδος του Μορλαί

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Τοπωνύμια είναι τα ονόματα που έδωσαν οι άνθρωποι στους τόπους για να τους ξεχωρίζουν, Είναι οι «φωνές των προγόνων που μας άφησαν φεύγοντας, για να επικοινωνούμε με αυτούς».

Περισσότερα …

Γεννήθηκε το 1874 στο Καστόρι της Σπάρτης (τότε λεγόταν Καστανιά), όταν ο πατέρας του υπηρετούσε εκεί ειρηνοδίκης, και στη συνέχεια πήγαν στη Σπάρτη, στα Λεβέτσοβα (Κροκεές), στους Μολάους, το Γύθειο.

Περισσότερα …

Γεννημένος στο Αϊβαλί της Μικράς Ασίας το 1895, ο Κόντογλου αναδείχθηκε σε έναν από τους κορυφαίους Έλληνες ζωγράφους και πνευματικούς δημιουργούς του 20ού αιώνα. Νέος ταξίδεψε σε πολλές χώρες της Ευρώπης, όπου γνώρισε και σπούδασε τη «δυτική» λεγόμενη ζωγραφική, αλλά τελικά αφιερώθηκε στη βυζαντινή τέχνη και ιδιαίτερα στην αγιογραφία, που γνώρισε σε βάθος όταν επισκέφθηκε το 1923 το Άγιον Όρος.

Περισσότερα …

Γράφει ο Ευάγγελος Ανδριανός

Σε απόσταση είκοσι πέντε χιλιομέτρων βορείως της Σπάρτης και κοντά στη δεξιά όχθη του Ευρώτα είναι το χωριό Πελλάνα, στη θέση ακριβώς που ήταν χτισμένη η αρχαία Πελλάνα. Στη βόρεια άκρη του χωριού υπάρχουν δύο λαξευτοί μυκηναϊκοί τάφοι, μοναδικοί στο είδος τους γιατί είναι λαξευτοί και σε μεγαλύτερο μέγεθος από τους τάφους των Μυκηνών και της Πύλου που είναι κτιστοί θολωτοί.

Περισσότερα …