Ένας κατάλογος σε παλιό ευαγγέλιο

Στην πρώτη σελίδα του «Θείου και Ιερού Ευαγγελίου»- έκδοσις Βενετίας, εκ της ελληνικής τυπογραφίας του Φοίνικος, έτος 1852- που βρίσκεται στον ναΐσκο «Άγιος Νικόλαος» του κοιμητηρίου της κωμοπόλεως Καστορίου, ανώνυμος ιερεύς ή άλλος φιλίστωρ, με ημερομηνίαν 6 Αυγούστου 18, αναγράφει όλα τα ονόματα των ιερέων, προφανώς δια να μείνουν εις την ιστορίαν και εις την μνήμην των επιγενομένων αλλά και δια να μνημονεύονται υπό του ιερέως εις τας καθιερωμένας ημέρας των δεήσεων υπέρ των ψυχών.

Συχνά ευρίσκει κανένας ιστορικά γεγονότα αποτυπωμένα εις τα περιθώρια και τα κενά των εκκλησιαστικών βιβλίων, όχι δι’ έλλειψιν χάρτου, αλλά δια να μη καταστρέφεται η γραφή, αφού έχει ενσωματωθή εις τα ιερά κείμενα τα οποία ουδείς τολμά να αφαιρέση ή να αλλοιώση, πλην βεβαίως του χρόνου.

Ιδού λοιπόν ο κατάλογος των κατά καιρούς ιερέων του Καστορίου:

Παπαγεώργιος Παπαδόπουλος (πρόκειται περί του αγωνιστού),

2) Παπαγαλάνης Γαλανόπουλος,

3) Παπαθεοφίλης Θεοφιλόπουλος,

4) Παπανικόλαος Νικολόπουλος (Παπανικολάου),

5) Παπαπανάγος Λαδάς, πατήρ,

6) Παπαδημήτρης Λαδάς, υιός,

7) Παπαπαύλος Βέβης,

8) Παπαϊωάννης Νικολόπουλος,

9) Παπαηλίας Αθανασόπουλος (Παπαλιάς),

10) Παπανικόλαος Πατζιάς (του Παπατζιά ο βράχος, (τοπωνύμι),

11) Παπαπαναγιώτης Πατζιάς (υιός),

12) Παπαϊωάννης Ρουπάκης ,

13) Παπαπανάγος Μενίδης,

14) Παπαχριστόδουλος Λεοναρδόπουλος,

15) Παπανικόλαος Παντόπουλος,

16) Παπανικόλαος Λάμπος (Οικονόμος),

17) Παπανικόλαος Παρασκευόπουλος,

18) Παπανικόλαος Καλλιάνης (Παπακαλλιάνης),

19) Παπανικόλαος Ξυδιάς.

Εις τους ανωτέρω ιερείς προσθέτομεν και τους Παπανικόλαον Παναγιωτόπουλον (αγωνιστήν) και τον Παπαϊωάννην Ζωρζάκην (1837).

Κάθε παπάς είχε την ενορία του, δηλαδή τον μαχαλά του (επάνω Μαχαλάς, κάτω Ρασέικα). Τα δικαιώματα που εισέπρατταν (παπαδίτικο) από κάθε ενορίτη (οικογένεια» ήταν ως 16 οκάδες «γέννημα» τον χρόνο (οι άρχοντες σιτάρι) και οι φτωχοί και οι χήρες το μισό ή 15 δραχ. Το χρόνο σε χρήματα.

Το «δικαίωμα» το πήγαιναν οι ενορίτες στο σπίτι του παπά, ζυγισμένο καλά και μάλιστα «παραπανίσιο», για να μην αδικηθεί ο παπάς που «τουραγνιέται», όπως έλεγαν.

δ.κ. (Δ. Καλλιάνης)

Έρευνα-επιμέλεια: Θεοδ. Πελεκάνου