Η δημιουργική περίοδος του Τρικούπη έχει βάλει τη σφραγίδα της και στη Β. Λακεδαίμονα. Με κονδύλιο που χορηγήθηκε στον τότε δήμαρχο Καστορείου και πρώτο επιστήμονα γιατρό Γεώργιο Λεοναρδόπουλο, ανηγέρθη το γνωστό για την αρχιτεκτονική του κατασκευή και τη συμβολή του στην οικονομική ζωή της μεγάλης αυτής γεωργικής περιοχής , Μαρμαρογιόφυρο.
Υπάρχουν και στη Λακωνία χωριά που το όνομά τους το οφείλουν σε κάποιο δέντρο, Καστανιά, Γκοριτσά, Πλατάνα, Απιδιά κ.ά. Κάποιο ριζιμιό δέντρο που κυριαρχούσε στην περιοχή, έδωσε το όνομά του και στα λίγα σπίτια-καλύβια στην αρχή που χτίστηκαν εκεί. Έτσι είχαμε και Καστανιά χωριό, την Κάτω και την Απάνω στο βουνό. Μια ψηλή και με χοντρό κορμό καστανιά φαίνεται πως ήταν ο ανάδοχος του χωριού μας.
Σαν τα πουλιά (2/2/1984)
Σαν τα πουλιά πετάξατε στης γης την κάθε άκρη
κι ερήμωσε η γειτονιά και το στενό σοκάκι.
Στο όμορφο τ’ αλώνι μας μπουλούκια τα παιδιά,
τρέχανε και πηδούσανε, θυμάμαι, τι χαρά!!!
Το παρελθόν του χωριού μας δεν υπήρξε άγονο. Είχαν γίνει πολλά κοινωφελή έργα. Κυρίως είχε λυθεί το πρόβλημα της υδρεύσεως. Όπως γνωρίζουν οι παλαιότεροι, η ύδρευση από την πηγή του Αγιάννη, τους χειμερινούς μήνες διακόπτονταν λόγω των κατολισθήσεων που γίνονταν στο σημείο που είναι κάτω από τ' αλώνι του Αγιονικόλα, και αποσύρονταν οι ξύλινες κάναλες. Τότε το χωριό υδρευόταν από την χειμερινή πηγή Κούρνιζα, απ' όπου και η ονομασία του χαντακιού που πρόκειται να καλυφθεί τώρα.
Συνεχώς ερευνούσα τα Αρχεία της επαναστάσεως του '21, για να επισημάνω τη μαχητική προσφορά στο κίνημα, ενός ιερέα του χωριού μας, του μακαριστού Νικολάου Παπαγεωργίου. Ήταν γαμβρός του οπλαρχηγού του Καστριού Γ. Δημητρακόπουλου - Δημητρακάκη και όπως δείχνει και το επίθετό του, γιός ιερέα, του Γεωργίου, αγνώστου σε μας επιθέτου.
Στην περιοχή μας ήκμασαν, μαζί με το σημερινό, τέσσερις πολίχνες-κωμοπόλεις που η μία διαδεχόταν την άλλη, έπειτα από κάποια καταστροφή του εχθρού που γινόταν εκεί.
Πολλοί ερωτούν εάν η περιοχή μας παρουσιάζει αρχαιολογικό ενδιαφέρον που να ανάγεται στον απώτερο χρόνο, και εάν υπάρχουν σχετικές αποδείξεις. Και εννοούμε την περιοχή που περιλαμβάνεται μεταξύ των ορίων Βορδώνιας - Καστρίου- Περιβολίων και μέχρι των ορίων του Ευρώτα.
Ένας κατάλογος σε παλιό ευαγγέλιο
Στην πρώτη σελίδα του «Θείου και Ιερού Ευαγγελίου»- έκδοσις Βενετίας, εκ της ελληνικής τυπογραφίας του Φοίνικος, έτος 1852- που βρίσκεται στον ναΐσκο «Άγιος Νικόλαος» του κοιμητηρίου της κωμοπόλεως Καστορίου, ανώνυμος ιερεύς ή άλλος φιλίστωρ, με ημερομηνίαν 6 Αυγούστου 18, αναγράφει όλα τα ονόματα των ιερέων, προφανώς δια να μείνουν εις την ιστορίαν και εις την μνήμην των επιγενομένων αλλά και δια να μνημονεύονται υπό του ιερέως εις τας καθιερωμένας ημέρας των δεήσεων υπέρ των ψυχών.
Ο Γιάννης Κορζής γεννήθηκε στις 16/6/1916 στο Καστόρι Λακωνίας, όπου πέρασε τα παιδικά του χρόνια. Τελείωσε το δημοτικό σχολείο και στην συνέχεια το γυμνάσιο της Σπάρτης. Με την υποστήριξη του θείου του Αγησίλαου Κορζή (Λιμενάρχη και αργότερα Προξενικού Λιμενάρχη Ν. Υόρκης), έρχεται στην Αθήνα και εργάζεται στο ΟΛΠ.
ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΑΝΕΓΕΡΣΕΩΣ ΝΑΟΥ
ΑΓΙΑΣ ΒΑΡΒΑΡΑΣ
Εν Καστρίω τη Μαΐου1946
