Τσάι του βουνού
Είναι πολυετής πόα. Αυτοφύεται στην Ελλάδα σε υψόμετρο >1000μ. και ασβεστολιθικές εκτάσεις. Λέγεται και σιδηρίτης. Τα είδη που παρουσιάζουν ενδιαφέρον είναι: Sideritis athoa (βλάχικο), S. clandestine (Σαυγέτου), S. scardica (Ολύμπου), S. raeseri (Παρνασσού), S. syriaca (Κρήτης), S. euboea (Ευβοίας).
Τρόπος πολλαπλασιασμού: Με σπόρο σε σπορείο. Με παραφυάδες. Εποχή φύτευσης-σποράς: Καλύτερη εποχή φύτευσης Οκτώβριος-Νοέμβριος με το χέρι ή φυτευτικές μηχανές σε γραμμές. Οι αποστάσεις των γραμμών 50-60 εκ. και επί των γραμμών 40 εκ. Αριθμός φυτών/στρέμμα 4000-5000.
Καλλιεργητικές φροντίδες: προετοιμασία του χωραφιού (όργωμα, δισκοσβάρνισμα ή και ισοπέδωση όπου είναι δυνατόν), καταπολέμηση ζιζανίων (σκάλισμα, ζιζανιοκτονία), λίπανση (προσεκτική και σε μικρές δόσεις 20κιλά/στρέμμα φωσφορική αμμωνία).
Συγκομιδή: Η συγκομιδή γίνεται Ιούλιο ή και αργότερα ανάλογα με το υψόμετρο και στη φάση της πλήρους άνθησης.
Αποδόσεις: Η μέση παραγωγή κυμαίνεται στα 100-150 κιλά ξηρού προϊόντος. Επιθυμητό το ανοικτό πράσινο χρώμα (καλή ποιότητα).
Χρήσεις: Χρησιμοποιείται ως αφέψημα και παρουσιάζει αντιφλεγμονώδη, αντιθρομβωτική, αντιυπερτασική, σπασμολυτική, ηρεμιστική και αντιοξειδωτική δράση.
Ύσσωπος
Πολυετές φυτό. Αναπτύσσεται σε λοφώδεις, ασβεστολιθικές και σχετικά δροσερές περιοχές. Κατάλληλα τα εδάφη μέσης συστάσεως (pH=5.0- 7.5) έως γόνιμα, στραγγερά.
Τρόπος πολλαπλασιασμού: Κυρίως με σπόρο σε σπορεία. Με παραφυάδες. Σπανίως με μοσχεύματα.
Εποχή φύτευσης-σποράς: Από σπορεία του Αυγούστου τον Νοέμβριο, από σπορεία Φεβρουαρίου –αρχές Μαρτίου και τέλος από σπορεία Απριλίου-αρχές Μαΐου όταν τα φυτά έχουν ύψος 8-10 εκ. με καπνοφυτευτικές μηχανές σε γραμμές που απέχουν 60-80 εκ. και επί των γραμμών 40-50 εκ. Σπουδαιότερες καλλιεργητικές φροντίδες είναι η καταστροφή ζιζανίων και λίπανση 30 κιλά περίπου φωσφορική αμμωνία. Η λίπανση το Νοέμβριο.
Συγκομιδή: Στο στάδιο της πλήρους ανθήσεως (Ιούνιο-Ιούλιο). Προτιμότερη η ξήρανση σε υπόστεγα και διαχωρισμός φύλλων και ανθέων από τους βλαστούς. Η πλήρης παραγωγή τον 2ο χρόνο.
Αποδόσεις: Τον 1ο χρόνο φύτευσης 20-25 κιλά, τον 2ο χρόνο φθάνει στην πλήρη παραγωγή 300 κιλά περίπου.
Χρήσεις: Το αιθέριο λάδι (0,8% της ξηράς δρόγης) χρησιμοποιείται στην αρωματοποιία, ποτοποιία.
Φασκόμηλο
Πολυετές φυτό (12-15 χρόνια). Ευδοκιμεί τόσο σε ψυχρές, όσο και σε θερμές περιοχές και σε υψόμετρα από 0-1500 μ. Εδάφη μέσης σύστασης, ασβεστούχα, αποστραγγιζόμενα και pH=6,2-6,4. Σαν κυριότερα είδη είναι: Salvia pomifera L. (ελελίφασκος ο μηλοφόρος), S. gradiflora L. (ελελ. ο μεγανθής), S. triloba L. (ελελ. ο τρίλοβος), S. officinallis L. (ελελ. ο φαρμακευτικός).
Τρόπος πολλαπλασιασμού: Με σπόρο σε σπορείο (αρχές Αυγούστου η καλύτερη εποχή). Σπορεία εγκαθίστανται και τον Οκτώβριο ή Μάρτιο. Με σπόρο απ’ ευθείας στο χωράφι (με το χέρι ή με σπαρτικές μηχανές). Με παραφυάδες (από παλιές φυτείες). Με μοσχεύματα (ριζοβολούν σε 70-75 ημέρες).
Εποχή φύτευσης-σποράς: Καλύτερη εποχή μεταφύτευσης στο χωράφι το φθινόπωρο (Οκτώβριος-Νοέμβριος) ή νωρίς την άνοιξη (Φεβρουάριο-Μάρτιο) σε γραμμές με καπνοφυτευτικές μηχανές που απέχουν 70-80 εκ. και επί των γραμμών 40-50 εκ. Απαραίτητη καλλιεργητική φροντίδα στις φυτείες είναι η καταπολέμηση των ζιζανίων (σκαλίσματα, ζιζανιοκτονία).
Συγκομιδή: Το αυτοφυές Μάιο, Ιούνιο μέχρι Σεπτέμβριο. Προτιμότερο το στάδιο της πλήρους ανθίσεως που ποικίλει ανάλογα με την περιοχή (παραθαλάσσια ή ορεινή). Το καλλιεργούμενο τον 1ο χρόνο συγκομίζεται άπαξ τα επόμενα χρόνια 2-3 φορές.
Χρήσεις: Θεωρείται τονωτικό, διεγερτικό του νευρικού συστήματος, ευστόμαχο, διουρητικό, αντιβηχικό κλπ. Χρησιμοποιείται ως αρωματικό σε διάφορα τρόφιμα (κονσέρβες, σάλτσες, κλπ) και στην φαρμακευτική.
Χαμομήλι
Είναι ποώδες, μονοετές φυτό και αυτοφύεται σ’ όλα σχεδόν τα μέρη της Ελλάδας. Η γνωστότερη ποικιλία χαμομηλιού είναι η Chamomilla recutita. Παλαιότερες προσπάθειες καλλιέργειας δεν ευδοκίμησαν. Προσαρμόζεται περισσότερο σε πεδινές περιοχές με εύκρατο κλίμα. Αν και φυτό ξηρικό είναι επιθυμητή η εδαφική υγρασία που ευνοεί την ανάπτυξη του. Κατάλληλα εδάφη τα αμμοαργιλώδη με αρκετή οργανική ουσία. Σε σκιερά μέρη αυξάνεται η περιεκτικότητα σε χαμαζουλένιο.
Τρόπος πολλαπλασιασμού: Με σπόρο που σπέρνεται στο χωράφι στα πεταχτά ή με μηχανές. Απαιτούμενη ποσότητα 1-2 κιλά/στρέμμα Για να φυτρώσει ο σπόρος απαιτείται καλό όργωμα και ψιλοχωμάτισμα καθώς και κυλίνδρισμα μετά την σπορά.
Εποχή φύτευσης-σποράς: Κατάλληλη εποχή σποράς το φθινόπωρο (Οκτώβριος-Νοέμβριος). Σπορά την άνοιξη καταλήγει σε μικρότερη παραγωγή. Απαιτούμενη ποσότητα σπόρου 1-2 κιλά/στρέμμα η οποία ανακατεύεται με τριπλάσια ποσότητα ποταμίσιας άμμου. Συμβάλλει στην καλύτερη ανάπτυξη ένα τουλάχιστον βοτάνισμα το Φεβρουάριο ή Μάρτιο ή τη χρήση κατάλληλου ζιζανιοκτόνου.
Συγκομιδή: Συγκομίζεται όταν βρίσκεται στο στάδιο της άνθισης, σε αντίθετη περίπτωση υποβαθμίζεται η ποιότητα. Στις συστηματικές καλλιέργειες η συγκομιδή γίνεται τον Μάιο.
Αποδόσεις: Η μέση στρεμματική απόδοση ανέρχεται σε 300 κιλά χλωρών ταξιανθιών (συλλογή με ειδικές τσουγκράνες) ή 600-700 κιλά με χορτοκοπτικό γιατί συγκομίζονται τμήματα βλαστών. Σχέση ξηρού προϊόντος προς χλωρό 20-25%. Χρήσεις: Θεωρείται από τα καλύτερα ευστόμαχα και αντιφλογιστικά αφεψήματα. Γνωστό από την αρχαιότητα για τις φαρμακευτικές ιδιότητες του (αντιπυρετικό, αντινευρολογικό, κλπ).
Πηγή: https://www.e-ea.gr/2019/07/%CE%B1%CF%86%CE%B9%CE%AD%CF%81%CF%89%CE%BC%CE%B1-%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BD-%CE%BA%CE%B1%CE%BB%CE%BB%CE%B9%CE%AD%CF%81%CE%B3%CE%B5%CE%B9%CE%B1-%CE%B1%CF%81%CF%89%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B9%CE%BA%CF%8E/
Αρωματικά φυτά: Καλλιέργεια, χρήσεις - Τσάι του βουνού, Ύσσωπος, Φασκόμηλο, Χαμομήλι
- Κατηγορία: Πού, τι, ποιος
- Χρόνος ανάγνωσης 3 Λεπτά