Κορίανδρος

Πολυετής πόα. Καλλιεργείται κυρίως για τον καρπό της (σφαιρικός, εύοσμος) και υπάρχουν ποικιλίες τόσο μεγαλόκαρπες όσο και μικρόκαρπες. Αντέχει στο ψύχος όσο και στη ζέστη και τη ξηρασία. Καταλληλότερες περιοχές για την καλλιέργεια του θεωρούνται οι πεδινές και ημιορεινές με ελαφρά και γόνιμα εδάφη.

Τρόπος πολλαπλασιασμού: Με σπόρο. Εποχή φύτευσης-σποράς: Σπέρνεται το φθινόπωρο στο χωράφι (Οκτώβριο-Νοέμβριο) ή την άνοιξη (Μάρτιο) με το χέρι ή με μηχανές σε γραμμές που απέχουν 30-40 εκ. μεταξύ τους (απαιτούμενη ποσότητα 2,5-3,5 κιλά με το χέρι ή 1,5-2,0 κιλά με μηχανές). Στις καλλιεργητικές φροντίδες λογίζονται η προετοιμασία του χωραφιού (όργωμα, δισκοσβάρνισμα κλπ) και η καταπολέμηση ζιζανίων (σκαλίσματα ή ζιζανιοκτονία).

Συγκομιδή: Συγκομίζεται τον Ιούνιο (στάδιο ωρίμανσης των καρπών). Η συλλογή γίνεται με το χέρι ή με χορτοκοπτικά. Αποξηραίνονται και εν συνεχεία αλωνίζονται.

Αποδόσεις: Η στρεμματική απόδοση σε καρπό ανέρχεται σε 50- 100 κιλά και σε μερικές περιπτώσεις 200 κιλά. Η περιεκτικότητα σε αιθέριο έλαιο κυμαίνεται από 0.4-1.2%.

Χρήσεις: Χρησιμοποιείται (ο καρπός) ως άρτυμα και στον αρωματισμό ποτών στην βιομηχανία τροφίμων. Το αιθέριο έλαιο στην αρωματοποιία. Θεωρείται χωνευτικό, σπασμολυτικό.

Κρόκος

Είναι φυτό από το οποίο παράγεται ένα από τα ακριβότερα μπαχαρικά, το σαφράν, το οποίο προέρχεται από τον ύπερο του άνθους του φυτού. Ευδοκιμεί σε ποικίλες κλιματολογικές συνθήκες και σε διαφορετικά υψόμετρα σε στραγγερά και αμμώδη εδάφη που δεν έχουν πολύ ασβέστιο. Από την άνοιξη μέχρι τον Σεπτέμβριο βρίσκεται σε λήθαργο και αντέχει τόσο σε υψηλές όσο και σε χαμηλές θερμοκρασίες. Οι βροχές της άνοιξης βοηθούν την ανάπτυξη των βολβών και του Αυγούστου-Σεπτεμβρίου την ανθοφορία.

Τρόπος πολλαπλασιασμού: Με βολβούς που αναπαράγονται κάθε χρόνο από τις παλαιότερες φυτείες.

Εποχή φύτευσης-σποράς: Φυτεύεται κυρίως τον Μάιο-Ιούνιο. Μερικές φορές μπορεί να φυτευτεί Αύγουστο- Σεπτέμβριο. Για κάθε στρέμμα χρειάζονται 200-250 κιλά βολβοί. Φυτεύεται σε γραμμές (αυλακιές) βάθους 15- 20 εκ. που απέχουν μεταξύ τους 20-25 εκ. και επί των γραμμών 10-12 εκ.

Καλλιεργητικές φροντίδες: προετοιμασία χωραφιού (2 οργώματα) μετά την φύτευση επεμβαίνουμε τον δεύτερο, τρίτο χρόνο για φρεζάρισμα, ισοπέδωση το καλοκαίρι και βασική λίπανση (4-4-4) τον Σεπτέμβριο και επιφανειακό (3-5 μονάδες αζώτου) την άνοιξη και καταπολέμηση των ζιζανίων (σκαλίσματα) από Νοέμβριο-Φεβρουάριο.

Συγκομιδή: Ανθίζει συνήθως τον Οκτώβριο και σε θερμές περιοχές τον Σεπτέμβριο. Διαρκεί περίπου ένα μήνα. Η ποιότητα διασφαλίζεται με την γρήγορη συλλογή των ανθέων τις πρωινές ώρες σε θερμοκρασίες 14-18οC και συννεφιασμένο καιρό.

Αποδόσεις: Η μέση στρεμματική απόδοση κυμαίνεται από 0,7-1,0 κιλό (στίγματα).

Χρήσεις: Χρησιμοποιούνται τα στίγματα του υπέρου που έχουν χρωστικές, φαρμακευτικές και αρωματικές ιδιότητες. Θεωρείται ως τονωτικό της όρεξης και καταπραϋντικό. Χρησιμοποιείται ως αρτυματικό και για χρωματισμό τροφίμων.

Κύμινο

Είναι ετήσιο, ποώδες και μικρού μεγέθους φυτό. Τα φύλλα του είναι πολυσχιδή και τα άνθη λευκά ή ρόδινα. Οι αποξηραμένοι καρποί είναι λεπτοί, επιμήκεις, ωοειδείς, καστανοκίτρινοι με βαρύ άρωμα. Ευδοκιμεί σε περιοχές με πολύ ήπιο κλίμα (νότιες και νοτιοδυτικές) με αμμοπηλώδη και καλώς αποστραγγιζόμενα εδάφη μέσης ή μεγάλης γονιμότητας. Παλαιότερα καλλιεργήθηκε σε περιορισμένη έκταση στη Χίο.

Τρόπος πολλαπλασιασμού: Με σπόρο στα πεταχτά (με το χέρι). Σε γραμμές (με μηχανές). Εποχή φύτευσης-σποράς: Την άνοιξη σε γραμμές που απέχουν μεταξύ τους 40-50 εκ. σε καλά προετοιμασμένο χωράφι (στο ρώγο). Απαιτούμενη ποσότητα 1,5 κιλά με το χέρι και 0,5-1,0 κιλό με μηχανή σποράς.

Καλλιεργητικές φροντίδες: απαραίτητη η πλήρης καταστροφή των ζιζανίων (σκαλίσματα, βοτανίσματα, ζιζανιοκτονία). Τα ποτίσματα τον Ιούνιο, Ιούλιο ευνοούν την καλλιέργεια (3-4 ποτίσματα είναι αρκετά). Συγκομιδή: 100-120 ημέρες από την σπορά συνήθως συλλέγεται όταν αρχίζει η ξήρανση των φυτών. Θερίζονται, αφήνονται για ξήρανση και στη συνέχεια αλωνίζονται.

Αποδόσεις: Η παραγωγή σε καρπό ανέρχεται σε 50-100 κιλά/στρέμμα.

Χρήσεις: Χρησιμοποιείται ως καρύκευμα. Θεωρείται σαν ευστόμαχο, αντιδιαρροϊκό και εναντίον της δυσεντερίας.