Αφιέρωμα στην καλλιέργεια Αρωματικών και Φαρμακευτικών Φυτών με αναλυτικές καλλιεργητικές οδηγίες και χρήσιμες πληροφορίες για 24 κύρια Αρωματικά-Φαρμακευτικά Φυτά της χώρας μας που είναι ο μεγάλος, αναξιοποίητος εν πολλοίς, θησαυρός της ελληνικής γης.
Ας γνωρίσουμε κάποια από τα βασικά αρωματικά-φαρμακευτικά φυτά, που υπό προϋποθέσεις μπορούν να αφήσουν εισόδημα για τον παραγωγό, σίγουρα όμως μπορούμε όλοι να καλλιεργήσουμε στον κήπο ή ακόμη και στο μπαλκόνι μας, και να ωφεληθούμε από τη χρήση τους:
Βασιλικός
Ετήσιο και ποώδες φυτό. Τα φύλλα του είναι ωοειδή, μυτερά, ακέραια ή οδοντωτά πράσινου χρώματος και τα άνθη μικρά και λευκά ή λευκορόδινα. Ευδοκιμεί τόσο σε θερμές όσο και ψυχρές περιοχές με καταλληλότερες αυτές με εύκρατο κλίμα, ήπιο και βαρύ χειμώνα και δροσερό καλοκαίρι (θερμοκρασία 27οC και φωτοπεριοδικότητα 16-18 ώρες).
Καλλιεργείται σε εδάφη μέσης συστάσεως, βαθιά, αρδευόμενα και πλούσια σε οργανική ουσία.
Τρόπος πολλαπλασιασμού: Με σπόρο σε σπορείο νωρίς την άνοιξη ή νωρίτερα σε θερμοκήπιο. Με σπόρο απ’ ευθείας στο χωράφι σε όρχους (6-10 σπόροι) ή με μηχανές, αρχές με μέσα Μαρτίου. Ακολουθεί αραίωμα στο χωράφι.
Εποχή φύτευσης-σποράς: Μεταφυτεύεται στο χωράφι, όταν τα φυτά του σπορείου έχουν ύψος 10 εκ., από τα μέσα Απριλίου-μέσα Μαΐου. Η φύτευση γίνεται σε γραμμές που απέχουν 40-50 εκ. και 30-40 εκ. επί των γραμμών με το χέρι ή με καπνοφυτευτικές μηχανές.
Σημαντικές για την καλλιέργεια θεωρούνται η καλή προετοιμασία του χωραφιού, η βασική λίπανση με 30 κιλά φωσφορική αμμωνία, η καταπολέμηση των ζιζανίων με σκαλίσματα ή κατάλληλα προς τούτο ζιζανιοκτόνα και οι αρδεύσεις.
Συγκομιδή: Έχει μεγάλη αναβλαστική ικανότητα και ως εκ τούτου έχουμε πολλές συγκομιδές πάντοτε στο στάδιο της πλήρους ανθήσεως. Μεγαλύτερη συγκέντρωση αιθέριων ελαίων παρατηρείται στα ανθοφόρα στελέχη.
Χρήσεις: Το αιθέριο έλαιο χρησιμοποιείται στη σαπωνοποιία, αρωματοποιία, κλπ. Χρησιμοποιείται επίσης ως σαλατικό (Ιταλία, Αγγλία, κλπ). Το αφέψημα του θεωρείται ως ευστόμαχο, διουρητικό, διεγερτικό, κλπ.
Γιασεμί
Πολυετής, αναρριχώμενος θάμνος, συνήθως αειθαλής αλλά και φυλλοβόλος. Τα φύλλα του είναι εναλλασσόμενα, απλά ή τρίφυλλα, πτερωτά και τα άνθη είναι συνήθως λευκά και αναδύουν ένα γλυκό και ευχάριστο άρωμα. Ο καρπός του είναι ράγα με δύο λοβούς. Το υπόγειο τμήμα και οι ξυλοποιημένοι βλαστοί αντέχουν σε θερμοκρασίες μέχρι -5οC. Οι τρυφεροί βλαστοί όμως είναι ευαίσθητοι στις χαμηλές θερμοκρασίες. Ως εκ τούτου απαιτείται προσοχή στην επιλογή της περιοχής καλλιέργειας του. Ευδοκιμεί σ’ όλους τους τύπους εδαφών με εξαίρεση τα αργιλικά βαριά ή αμμώδη.
Τρόπος πολλαπλασιασμού:
Με μοσχεύματα, τα οποία φυτεύονται το φθινόπωρο ή αργά την άνοιξη (στην ύπαιθρο) και όλο το χρόνο στα θερμοκήπια.
Με καταβολάδες
Με εμβολιασμό.
Εποχή φύτευσης-σποράς: Τα έρριζα μοσχεύματα φυτεύονται στο χωράφι το φθινόπωρο ή την άνοιξη. Η φύτευση γίνεται σε γραμμές που απέχουν 1,5-2,0 μ. και επί των γραμμών 1,0-1,5 μ. (φυτά/στρέμμα 500 περίπου). Θεωρείται απαραίτητη η καλή προετοιμασία του αγρού, η βασική λίπανση με 30-40 κιλά φωσφορική αμμωνία και 10 κιλά κάλιο, η καταπολέμηση των ζιζανίων (φρέζα ή ζιζανιοκτονία), η άρδευση κάθε 10-15 μέρες και τέλος το κλάδεμα (Μάρτιο).
Συγκομιδή: Η συλλογή των ανθέων αρχίζει τον Ιούνιο και διαρκεί μέχρι τον Οκτώβριο.
Αποδόσεις: Η πλήρης παραγωγή αρχίζει από τον 3ο χρόνο. Η στρεμματική απόδοση λουλουδιών φθάνει τα 350 κιλά ή 1 κιλό κονκρέτα (προϊόν εκχύλισης με πτητικό διαλύτη).
Χρήσεις: Καλλιεργείται για το αιθέριο έλαιο των ανθέων και χρησιμοποιείται στην αρωματοποιία.
