ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΑΝΕΓΕΡΣΕΩΣ ΝΑΟΥ
ΑΓΙΑΣ ΒΑΡΒΑΡΑΣ
Εν Καστρίω τη Μαΐου1946
Αγαπητέ

Σας είναι γνωστό ότι εδώ στο χωριό μας δεν έχομε εκκλησία-αυτές οι μικρές που υπάρχουν όχι μόνο δεν μας χωρούν, αλλά και είναι έτοιμες να καταρρεύσουν.

Ιεραί μοναί: Εν τη επαρχία Λακεδαίμονος, υπάρχουσι πέντε μοναί, αι εξής:

1) Μονή Ζερμπίτσης, (Κοίμησις της Θεοτόκου), κατά τον δήμον Φάριδος. Ηγούμενος: Παρθένιος Πουλημενάκος.

2) Η Μονή Γόλας, εν τω δήμω Φελλίας (Ζωδόχος Πηγή). Ηγούμενος: Γρηγ. Παπαδάκος.

Εν τη κατά τον Δήμον Καστορείου Ιερά Μονή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, της επιλεγομένης Καστρίου, εύρηται συν άλλοις εγγράφοις επιμελώς τηρουμένοις παρά του Αιδ. Ηγουμένου Κ. Παρθενίου Οικονομοπούλου, Αρχιμανδρίτου και το επόμενον σιγιλλιώδες γράμμα, γραμμένον επί μεμβράνης, όπερ ως εν των σπουδαιοτάτων γραπτών μνημείων της ιστορίας της Λακεδαίμονος, κατά το πρόγραμμα ημετέρου ημερολογίου, δημοσιεύομεν.

Εν τω αρχείω της παρά την Καστανιάν ιεράς Μονής Καστρίου, εκτός άλλων εγγράφων σπουδαιοτάτων, υπάρχει και επιστολή, την οποίαν ο ποιητής Παναγιώτης Σούτσος απέστειλε προς την αδελφότητα της Μονής εκ Μιστρά το 1832 επ’ ευκαιρία γενναίας εισφοράς την οποίαν κατέβαλεν η Μονή εκ του ιδίου ταμείου δια τας κοινάς της πατρίδος ανάγκας, εις ας ανέκαθεν, και προ της επαναστάσεως και κατ’ αυτήν ήρχετο αρωγός πρόφρων.

 Γράφει η Ευαγγελία Πάντου

Μετά τη μικρασιατική καταστροφή, πρόσφυγες από τη Λιβερά του Πόντου που είχαν βίαια εκδιωχθεί από τις πατρικές τους εστίες, κατέφυγαν στο Καστρί της βόρειας Λακεδαίμονας. Σαράντα δύο οικογένειες που αναζητούσαν φιλόξενη γη για να ριζώσουν, συγκεντρώθηκαν σε μια πλαγιά κάτω από τη σκέπη της μονής Καστρίου έχοντας ισχυρή τη δύναμη της επιβίωσης. Μαζί τους έφεραν ζωντανές τις μνήμες της ιστορίας και του πολιτισμού τους. Εἶχαν σηκώσει στοὺς ὤμους τους, τὴν μεγάλη κληρονομιὰ τῆς βυζαντινῆς τους ἐπικράτειας καὶ ρίζωσαν σ᾿ ἕνα ἄλλο Βυζάντιο μὲ πρωτεύουσα τὸν Μυστρᾶ[1].